دوران بلوغ از حساس ترین دوران زندگی هر فردی به حساب می آید و افراد را از دنیای کودکی به بزرگسالی منتقل می کند . گاهی تغییرات بلوغ زودتر از سن معمول اتفاق می افتد که به آن بلوغ زودرس می گویند . بلوغ زودرس مشکلات جسمانی ، روانی و اجتماعی زیادی را برای کودکان به وجود می آورد زیرا زودتر از حد معمول و قبل از اینکه کودک آماده این تغییرات شود به وجود می آیند .
عوامل موثر در بلوغ زودرس شامل عوامل ژنتیکی ، محیطی و شرایط جسمی است و تغذیه یکی از موارد موثر در بروز این مسئله می باشد . در این مقاله به این سوال خواهیم پرداخت که چه غذاهایی باعث بلوغ زودرس می شوند و میان تغذیه و بلوغ زودرس چه ارتباطی وجود دارد .
تشخیص بلوغ زودرس در دختران و پسران
بلوغ زودرس زمانی تشخیص داده می شود که تغییرات بلوغ در دختران قبل از 7 یا 8 سالگی و در پسران قبل از 9 سالگی مشاهده شود . در دختران قبل از 7 یا 8 سالگی ، رشد سینه ها شروع شده و قاعدگی اتفاق می افتد ، همچنین جهش رشدی و رشد سریع قد در این دختران مشاهده می شود . در پسران علائم بلوغ زودرس به این صورت است که قبل از 9 سالگی ، آلت تناسلی یا بیضه ها بزرگ شده و رشد سریع قد و جهش رشد در آن ها مشاهده می شود .
برخی نشانه ها نیز هم در دخترها و هم در پسرها بروز پیدا می کنند که گاهی اوقات نشانه های بلوغ زودرس و گاهی اوقات طبیعی هستند . این نشانه ها عبارت اند از : رشد موهای زائد در ناحیه تناسلی ، زیر بغل و صورت ، تغییر صدا ، جوش زدن و بوی بدن بزرگسال .
برای تشخیص بلوغ زودرس در دختران و پسران ، ممکن است پزشک دستور آزمایش خون بدهد تا ببینید آیا سطح بالایی از هورمون های جنسی رد بدن کودک وجود دارد یا خیر . همچنین دستگاه ایکس ری ( X-rays ) از مچ دست کودک نیز کمک می کند که متوجه شوید آیا استخوان ها خیلی زود در حال بالغ شدن هستند یا خیر .
پیامدهای بلوغ زودرس
در ارتباط با پیامدهای بلوغ زودرس ، کودکانی که دچار بلوغ زودرس می شوند ممکن است در ابتدا به سرعت رشد کرده و در مقایسه با همسالان خود قدبلند شوند اما چون استخوان های آن ها بسیار سریع تر از شکل طبیعی رشد می کند اغلب ، رشد آن ها نیز زودتر از معمول متوقف می شود . این مسئله می تواند باعث شود که این کودکان در بزرگسالی کوتاه تر از متوسط باشند . درمان بلوغ زودرس به این کودکان کمک می کند که قدشان نسبت به وضعیت بدون درمان بیشتر رشد کند .
از سوی دیگر ، دختران و پسرانی که بلوغ را خیلی زودتر از همسالان خود شروع می کنند ، ممکن است نسبت به تغییراتی که در بدن آنها رخ می دهد ، بسیار آگاه باشند . این مسئله ، ممکن است بر عزت نفس آن ها تأثیر گذاشته و خطر ابتلا به افسردگی یا سوء مصرف مواد را در آن ها افزایش دهد .
چه غذاهایی باعث بلوغ زودرس می شود
اگرچه عوامل بلوغ زودرس بسیار گسترده است اما تحقیقات زیادی به نقش تغذیه کودکان در بلوغ زودرس اشاره کرده اند . در ادامه به این مسئله خواهیم پرداخت که چه ارتباطی بین تغذیه و بلوغ زودرس وجود داشته و چه غذاهایی باعث بلوغ زودرس می شود .
مصرف غذاهای پرچرب توسط مادر : مادرانی که در دوران بارداری و نوزادی کودک رژیم غذایی پرچرب داشته اند به احتمال بیشتری فرزندانشان به بلوغ زودرس دچار می شوند .
گوشت قرمز : تحقیقات نشان داده اند دخترانی که قبل از سن و زمان بلوغ بیشتر از 12 بار درهفته و به میزان زیاد از گوشت قرمز استفاده می کنند احتمال بروز بلوغ زودرس در آنها بیشتر است . این موضوع به معنی حدف گوشت قرمز نیست ولی در مصرف آن نباید زیاده روی شود .
غذاهای چرب و شیرین : ابتلا به اضافه وزن و چاقی یکی از عوامل بروز بلوغ زودرس در کودکان است الگوهای غذايی نامناسب و نادرست می تواند بچه ها را با بلوغ زودرس مواجه کند . مثلا والدين بايد مصرف غذاها و ميان وعده های چرب و شيرين را در برنامه غذايی کودکان خود محدود کنند و آنها را از 6 ماهگی به خوردن خوراکی های چرب ، شور و شيرين عادت ندهند . نبايد فرزندان خود را به مصرف لبنيات پرچرب يا دسرهای شيرين و غذاهای سرخ کرده که عامل افزايش وزن و ابتلا به بلوغ زودرس بچه ها هستند، عادت دهند .
جگر مرغ : این ماده غذایی منبع هورمون هایی است که به مرغ تزریق می شود و نباید به کودکان داده شود .
سویا : سویا و مشتقات آن به دلیل دارا بودن حجم بالای هورمون فیتواستروژن ( Phytoestrogen ) باعث تغییرات هورمونی در کودکان و بلوغ زودرس می شود . حتی شیر خشک هایی نیز که پایه سویا دارند در آینده احتمال بروز این مشکل را بالا می برند .
استفاده از آفت کش ها در تهیه مواد غذایی : امروزه از آفت کش ها و مواد زیادی در تهیه سبزیجات و میوه ها استفاده می شود . استفاده از مواد غذایی که به این طریق تهیه شده اند به دلیل وجود هورمون رشد و استروئید ها باعث بلوغ زودرس می شوند .
کمبود ویتامین دی D : اگرچه نقش کمبود ویتامین D در بلوغ زودرس مشخص نیست اما تحقیقات نشان داده اند دخترانی که دچار بلوغ زودرس هستند به طور قابل توجهی ، بیشتر از دخترانی که رشد متناسب با سن دارند دچار کمبود ویتامین D هستند .
پیاز و کاکائو : به تازگی تحقیقاتی انجام شده که نشان می دهد امکان دارد این دو ماده غذایی روی بلوغ زودرس تاثیر دارند ولی هنوز تحقیقات کافی برای اثبات این موضوع انجام نشده است .
پیشنهاد نهایی
همانطور که ملاحظه کردید ، تغذیه کودک و همچنین تغذیه مادر در دوران بارداری به شدت در زمان بندی بلوغ فرزندان موثر است . به همین دلیل مصرف غذای سالم به خصوص در کودکان اهمیت بسیار زیادی در سلامتی آن ها دارد . اگر می خواهید در مورد تغذیه سالم در کودکان اطلاعات بیشتری کسب کنید می توانید در ادامه و بر روی لینک زیر کلیک کنید .
سوالات متداول
1- علائم بلوغ زودرس چیست ؟
اگر نشانه های بلوغ در دختران قبل از 8 سالگی و در پسران قبل از 9 سالگی مشاهده شود نشانه بلوغ زودرس است که در مقاله به جزئیات آن بیشتر پرداخته شده است .
2- چه غذاهایی باعث بلوغ زودرس می شوند ؟
مصرف بیش از اندازه گوشت قرمز ، غذاهای چرب و شیرین و سویا می تواند باعث بلوغ زودرس در کودکان می شود که در مقاله به جزئیات آن بیشتر پرداخته شده است .
3- چرا سویا باعث بلوغ زودرس می شود ؟
سویا و مشتقات آن دارای حجم بالایی از فیتواستروژن بوده که باعث تغییرات هورمونی در کودکان می گردد . برای آگاهی از جزئیات بیشتر می توانید مقاله را مطالعه کنید .
منبع :
چه غذاهایی باعث بلوغ زودرس می شود
نکات مهم در انتخاب مدرسه مناسب
افزایش آمار یائسگی زودرس در زنان ایرانی
استفاده نادرست از شبکه های اجتماعی عامل فروپاشی خانواده ها
درمان سرطان کودکان با قصه خوانی
بلوغ ,زودرس ,، ,ها ,کودکان ,باعث ,بلوغ زودرس ,می شود ,زودرس می ,باعث بلوغ ,قبل از ,باعث تغییرات هورمونی
درباره این سایت